Vấn đề quan trọng nhất đối với trí thức chân chính là môi trường làm việc, sự trọng thị cảm thông của giới lãnh đạo.
GS Nguyễn Đăng Hưng: Tôi đã nghe nhiều về chính sách trọng dụng
nhân tài nhất là ở các tỉnh trong cả nước như Nghệ An, Đà Nẵng...
Nay là tại thủ đô Hà Nội mà chế độ đãi ngộ tài chính có vẻ khá đột
phá!
Môi trường làm việc chưa ổn
Theo tôi khía cạnh tài chính là điều quan trọng nhưng không phải tất
cả. Nhất là Hà Nội muốn chiêu mộ người tài đức chân chính, chẳng những
có trình độ mà còn phải có tâm huyết nữa. Vấn đề quan trọng nhất đối với
trí thức chân chính là môi trường làm việc, sự trọng thị cảm thông của
giới lãnh đạo nhất là khả năng trao quyền quyết định đầy đủ về chuyên
môn. Nhà trí thức chân chính thường coi trọng hiệu quả công việc, tính
khoa học của những quyết định, tính độc lập và minh bạch trong cung cách
hành xử.
Hiện nay người Việt Nam đi du học đều muốn khi thành tài trở về
phục vụ đồng bào mình. Nếu họ quyết định ở lại nước ngoài thì đó là vì
công việc dành cho họ tại Việt Nam chưa thỏa đáng. Làm thế nào để thu
hút họ? Như tôi đã nói cái quan trọng là môi trường làm việc trong đó có
chính sách đãi ngộ. Môi trường làm việc tại Việt Nam vẫn còn chưa ổn.
Những giá trị khoa học (tôn trọng sự thật), tôn trọng dân chủ (đánh giá
và giao việc đúng với thực tài) chưa được ý thức một cách đồng bộ. Cơ
chế xin, cho vẫn còn nặng nề và người trí thức chân chính có đầu óc độc
lập thường không có chỗ đứng xứng đáng. Muốn thu hút người du học về
nước, chính quyền cần cải tiến tư duy lãnh đạo, cải tiến cơ chế vận hành
theo hướng dân chủ hóa, lấy dân làm gốc chứ không lấy phe phái làm gốc…
Như tôi đã nói, hiền sĩ là người có tài và có đức. Thành đạt ở nước
ngoài là bằng chứng cho cái tài. Ý hướng muốn về phục vụ nhân dân mình,
đất nước mình chính là tâm huyết, là đức độ. Nhưng đây chỉ là những cá
nhân. Phải có xã hội tạo điều kiện, cá nhân mới có thể thi thố triển
khai. Tại Việt Nam, xã hội còn nhiều bất cập, chính nhà cầm quyền nên
can thiệp để xây dựng một môi trường thân thiện thu hút hiền tài. Việc
này đâu có mới! Hãy xem và học Singapore và Hàn Quốc! Họ đã làm gì cách
đây 30 năm để từ một nước trình độ tương đương với miền Nam trước 1975
nay đã là những nước phát triển…
Bài học từ thế giới
Tôi vừa nói đến Hàn Quốc, Singapore thời buổi họ đang trên đường phát
triển. Còn những nước khác như các nước châu Âu, họ cũng phải không
ngừng đưa ra các chính sách để giữ chân người tài. Đơn cử một ví dụ, các
đại học Bỉ có chính sách thâu nhận các giáo sư mà không quan tâm đến
quốc tịch. Hễ có trình độ đạt yêu cầu là được bổ nhiệm. Nếu không có
chính sách này thì tôi đã không thể là giáo sư đại học tại Bỉ, vì thời
ấy tôi còn giữ quốc tịch Việt Nam. Năm 1999, toàn thể các nước châu Âu
đã cùng nhau đưa ra một chính sách cải tổ đại học sâu rộng và đồng bộ
cũng vì muốn tạo điều kiện để châu Âu thu hút sinh viên giỏi, bất cứ từ
đâu đến. Người ta đã có nền giáo dục với hiệu quả tỏ rõ hàng mấy thế kỷ
mà họ cũng phải làm hết sức để cải tổ, làm hay hơn nữa… Còn ta thì bình
chân như vại…
Đây là điều mà tôi hy vọng, cả nước chưa có chính sách chung thì
các địa phương, các trường có lãnh đạo sáng suốt, ý thức vấn đề nên bắt
tay vào việc. Hy vọng lần này Hà Nội làm thiệt. Chứ như năm ngoái, năm
kia, đưa ra kế hoạch cán bộ chính quyền Hà Nội người nào cũng có bằng
tiến sĩ thì là cách làm lạ kỳ, buồn cười. Theo chỗ tôi biết các trường
như ĐH Tôn Đức Thắng, Hoa Sen cũng đang cố gắng phấn đấu làm chính sách
cầu hiền.
Theo Yên Trang
Pháp luật TPHCM
http://dantri.com.vn/giao-duc-khuyen-hoc/thu-hut-nhan-tai-khong-chi-bang-khia-canh-tai-chinh-749183.htm
Blog cá nhân của GS Nguyễn Đăng Hưng: http://www.ndanghung.com/
Đăng nhận xét